Đô thị trung tâm TP. Hà Nội là phạm vi nghiên cứu chính của quy hoạch, phủ rộng tại 20 quận, huyện gồm: Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Cầu Giấy, Tây Hồ, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Hà Đông, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Long Biên, Mê Linh, Đông Anh, Gia Lâm, Đan Phượng, Hoài Đức, Thanh Oai, Thanh Trì, Thường Tín.
Ranh giới quy hoạch có phía bắc giáp sông Cà Lồ, phía đông giáp tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Hưng Yên, các phía tây, tây nam và phía nam giáp đường vành đai 4.
Khu vực nghiên cứu quy hoạch có diện tích khoảng 75.600ha (756 km2), kết nối tại 5 đô thị vệ tinh gồm: Sóc Sơn, Sơn Tây, Hoà Lạc, Xuân Mai Phú Xuyên. Các đô thị này có ranh giới xác định theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Quy hoạch chung xây dựng các đô thị vệ tinh đã được UBND TP phê duyệt.
Quy hoạch sẽ phân vùng chức năng để xây dựng các công trình ngầm. Cụ thể:
Theo chiều ngang: khu vực nội đô (nội đô lịch sử và nội đô mở rộng); khu vực phát triển mới cao tầng tại Bắc sông Hồng và chuỗi đô thị Đông vành đai 4, các dự án trong vành đai xanh và tại các trục không gian Hồ Tây – Ba Vì, Tây Hồ Tây, Hồ Tây – Cổ Loa và khu vực dọc theo hành lang các tuyến đường sắt đô thị là những phân vùng chức năng sẽ xây dựng công trình ngầm. Khu phố Cổ Hà Nội thuộc vùng hạn chế xây công trình ngầm. Khu vực bảo vệ I các công trình, khu vực được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt ở đô thị trung tâm cấm hoạt động xây dựng, khai thác không gian ngầm.
Theo chiều đứng quy hoạch phân thành 3 lớp gồm: lớp nông từ 0-5m, xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật ngầm, lối vào tầng hầm của các công trình, các tuyến hầm đi bộ; lớp trung bình từ 5-15m xây dựng các công trình công cộng ngầm, bãi đỗ xe ngầm; lớp sâu từ 15-30m xây dựng hệ thống giao thông ngầm, đường sắt đô thị, tuy nen kỹ thuật chính.
Theo quy hoạch không gian ngầm Hà Nội, các đầu mối giao thông công cộng lớn của thành phố (ga đường sắt đô thị, ga đường sắt quốc gia) sẽ là hạt nhân phát triển không gian xây dựng công cộng ngầm. Các tuyến giao thông đường bộ ngầm chủ yếu bố trí tại các nút giao thông khác mức, các quảng trường, qua các khu vực công trình đầu mối sân bay, đường sắt quốc gia (sân bay Gia Lâm, khu vực ga Hà Nội, ga Ngọc Hồi, ga Giáp Bát…).
Không gian ngầm gồm giao thông ngầm; bãi đỗ xe công cộng ngầm; hệ thống hạ tầng kỹ thuật ngầm; hệ thống công trình công cộng ngầm; đấu nối kỹ thuật và kết nối không gian ngầm. Mạng lưới đường sắt đô thị ngầm gồm: các tuyến số 2, số 3, số 4, số 5, số 7 và số 8 xây dựng kết hợp giữa đi trên cao, trên mặt đất và đi ngầm với tổng chiều dài phần xây dựng ngầm khoảng 86,5km và 81 ga ngầm trên các tuyến.
Sở Quy hoạch – Kiến trúc được giao nhiệm vụ kiểm tra, xác nhận hồ sơ Quy hoạch chung không gian xây dựng ngầm đô thị trung tâm – TP. Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Cơ quan này cũng sẽ chịu trách nhiệm tổ chức rà soát, điều chỉnh, bổ sung các nội dung quy hoạch không gian xây dựng ngầm trong các đồ án quy hoạch và quy định quản lý liên quan đã ban hành trước đây.
QUANG MINH (TỔNG HỢP)